درباره مصریان باستان چه می دانید؟ اختراع کاغذ، مومیایی کردن فرعون ها و اهرامی مرموز که اسرار آنها هنوز به طور کامل شناخته نشده است… البته همه این موارد فوق العاده جالب است، اما حقایق فراوان و بسیار جالب دیگری هم در مورد مصر باستان وجود دارد. علاوه بر این، زندگی روزمره در مصر باستان بسیار شادتر و پرجنب و جوش تر از چیزی بوده است که خیلی از ما تصور می کنیم.
پس بیایید پرده های تاریخ را کنار بزنیم و حقایق جالبی را درباره مصر باستان مرور کنیم که آنها را نه در کتاب های تاریخ خواهید یافت و نه در فیلم های پرفروش هالیوود.
- زنان در مصر باستان از حقوقی مشابه مردان برخوردار بودند. آنها می توانستند املاکی داشته باشند و خودشان آنها را مدیریت کنند، و مالکیت زمین منحصرا از طریق خانواده مادری به ارث می رسید. زنان مصری به هر شکلی که می خواستند لباس می پوشیدند، خودشان همسرشان را انتخاب می کردند، می توانستند درخواست طلاق دهند و حتی می توانستند دوباره ازدواج کنند.
- اگرچه بیشتر زنان خانه دار بودند، اما برخی از آنها (عمدتا از طبقات پایین جامعه) مثل مردان کار می کردند. این زنان در آسیاب ها و کارگاه های ریسندگی فعالیت می کردند، آبجو می ساختند و زمانی که شوهرانشان به کار در مزرعه می پرداختند به جای آنها به امور مغازه شان رسیدگی می کردند. زنان نجیب زاده فرصت تحصیل را داشتند و در برخی موارد استثنایی هم می توانستند به موقعیت های بسیار معتبری دست پیدا کنند و مثلا به عنوان کاتب، پزشک، کاهن خدایان مونث و حتی به عنوان حاکم کشور فعالیت نمایند.
- دایه های نوزادان از ارج و قرب ویژه ای برخوردار بودند و گاه حتی با خدایان برابری می کردند. مصریان باستان با وجود اینکه از نظر پزشکی نسبت به زمان خود پیشرفته بودند، ولی به مساله مامایی توجه کافی نداشتند (و دلیل این که بسیاری از زنان هنگام زایمان از دنیا می رفتند نیز همین بود). در هوای بسیار گرم مصر، شیردهی فوق العاده مهم تلقی می شد چون شیر مادر از کم آبی بدن نوزاد جلوگیری می کرد. به همین خاطر خانواده های ثروتمند اغلب با دایه ها قراردادی منعقد می کردند که بر اساس آن در صورت مرگ مادر، دایه موظف به مراقبت از نوزاد بود.
- رژیم غذایی در مصر باستان بیشتر شامل میوه ها و سبزیجات بود و مردم فقط در تعطیلات و جشن ها گوشت می خوردند چون گوشت در آب و هوای گرم مصر به سرعت فاسد می شد. همه مردم به آبجو دسترسی داشتند اما فقط قشر ثروتمند جامعه می توانستند هزینه شراب را بپردازند. نارگیل هم از خوراکی های لذیذی بود که از کشورهای دیگر به مصر وارد می شد.
- اهرام توسط بردگان ساخته نشدند، بلکه کارگرانی که حقوق می گرفتند آنها را ساختند. گورستان هایی که در نزدیکی اهرام جیزه پیدا شده اند این موضوع را تایید می کنند. در بررسی اسکلت های پیدا شده در این قبرها مشخص شد که این افراد به کارهای بدنی سنگین اشتغال داشته اند، و باستان شناسان معتقدند که همین افراد سازنده اهرام بوده اند. علاوه بر این محل گورستان هم تایید می کند که این افراد برده نبوده اند، چون فقط افراد “محترم” می توانستند افتخار دفن شدن در نزدیکی مقبره های مقدس فراعنه را داشته باشند. مساله دیگر در تایید این نظریه که سازندگان اهرام برده نبوده اند این است که بیشتر مردم مصر باستان به کشاورزی اشتغال داشتند و از آنجا که خاک دره نیل فقط چند ماه در سال برای فعالیت های زراعی در دسترس بود، کشاورزان بیشتر اوقات سال بیکار بودند. این افراد در زمان فراغت از کار اصلی خود برای فرعون کار می کردند و اهرام و معابد را می ساختند، و به عنوان دستمزد از ۱ تا ۳/۱ گالن در روز آبجو می گرفتند.
- جشن تولد در مصر باستان فقط برای اشراف برگزار می شد، و البته روش برگزاری آن هم مثل جشن تولدهای امروز ما نبود. اشراف مصر در روز تاج گذاری خود جشنی برپا می کردند. برخی از مورخان معتقدند که رسم استفاده از تاج در جشن تولد از همین جشن های دوران باستان نشات گرفته است.
- مصریان باستان نام خود را تا پایان عمرشان مخفی نگه می داشتند چون معتقد بودند اگر کسی اسمشان را یاد بگیرد، می تواند به شکلی جادویی آنها را تحت تاثیر خویش قرار دهد. به همین خاطر مصریان از نام مستعار، یا به قول خودشان نام “مهربان” (“kind” name) استفاده می کردند. در ضمن به همین دلیل بود که بسیاری از فرعون ها هنگام رسیدن به تاج و تخت نام اجدادشان را برای خود انتخاب می کردند و معتقد بودند نام اجدادشان تضمینی برای امنیت آنها و راهی برای هدایت شان به سوی ابدیت است.
- مصری ها از مرگ در خارج از سرزمین مادری خود می ترسیدند چون معتقد بودند که می توانند دوباره متولد شوند و تنها در صورتی که جسم شان در دره مقدس نیل دفن شود، روحشان به جهان پس از مرگ می رسد. به همین دلیل بود که مصریان، بر خلاف سایر اقوام باستانی مانند یونانی ها، چندان به مسافرت و کشورگشایی نمی پرداختند.
- پل های طلا که روی دندان های بعضی از مومیایی ها پیدا شده است ثابت می کند که پروتز دندان در مصر باستان انجام می شد. اما هنوز مشخص نشده است که آیا این پل ها در زمان حیات فرد نصب می شدند و یا پس از مرگ و هنگام مومیایی کردن جسد.
- بهداشت فردی اهمیت ویژه ای داشت و طبقات مختلف جامعه هر روز استحمام می کردند. فقیرترین افراد در رود نیل حمام می کردند و ثروتمندان در خانه خود حمام اختصاصی داشتند که مجهز به سیستم پساب هم بود و خدمتکاران از نیل برای حمام منزل آب می آوردند. در مصر باستان به جای صابون از ماده ای به نام ناترون (natron) استفاده می شد که مخلوطی از ۴ نوع نمک بود و در مومیایی کردن اجساد نیز مورد استفاده قرار می گرفت.
- مصری ها اولین افرادی بودند که از پنی سیلین استفاده کردند در حالیکه احتمالا خودشان هم از این موضوع آگاه نبودند. آنها روی زخم هایشان نان کپک زده می گذاشتند. همانطور که گفتیم به طور کلی مردمان مصر باستان کاملا به بهداشت خود توجه داشتند و به همین خاطر مرگ و میر پس از جراحی در جامعه آنها بسیار کم بود. در واقع تا اواسط قرن گذشته آمار مرگ پس از جراحی در تمام بیمارستان های مدرن اروپایی از آمار مصر باستان بیشتر بود!
- هم مردان و هم زنان برای محافظت از خود در برابر شپش، موهای خود را می تراشیدند و کلاه گیس هایی می پوشیدند که از آنها در برابر آفتاب سوزان محافظت می کرد. اقشار مرفه جامعه کلاه گیس های گران قیمت ساخته شده از موی انسان یا موی اسب و تزئین شده با نخ های طلا یا نقره می خریدند، در حالیکه افراد فقیر مجبور بودند از کلاه گیس هایی که خودشان با پاپیروس می ساختند استفاده کنند.
- همه مصریان باستان توانایی خرید کفش را نداشتند و به همین دلیل بسیاری از مردم و حتی نجیب زادگان اغلب (بویژه در خانه خود) پابرهنه راه می رفتند. آنها برای محافظت از پاهایشان در برابر آفتاب و حشرات، ضمادهای خاصی روی پا می مالیدند. ثروتمندترین افراد حتی متخصصانی شخصی را در خدمت داشتند که مسئول پدیکور ناخن های پای آنها با استفاده از چاقو و سوهان مخصوص بودند، و این شغل آنقدر ارزشمند و افتخارآمیز بود که پس از مرگ این پدیکوریست ها، شغل آنها بر روی قبرشان نوشته می شد.
- در آن زمان ازدواج های درون خانواده بسیار رایج بود. در ابتدا این کار فقط در خانواده سلطنتی انجام می شد و هدف از آن حفظ خلوص نژادی و همچنین کاهش تعداد افرادی بود که بالقوه مدعی تاج و تخت بودند. فراعنه اغلب با خواهرشان ازدواج می کردند. در برخی موارد هم فرعون با دختری که هم فرزند خواهر و هم فرزند برادرش بود ازدواج می کرد. با گذشت زمان، این کار در بین مردم عادی مصر هم رواج پیدا کرد. تحقیقات نشان داده است که پدر و مادر توتانخامون خواهر و برادر بودند، و خود وی هم با خواهر ناتنی اش آنخسن پاتن ازدواج کرد. این زوج دو دختر مرده به دنیا آوردند. کلئوپاترا هم به مدت سه سال با برادرش بطلمیوس سیزدهم ازدواج کرد.
کدام یک از مطالب بالا بیشتر از همه شما را تحت تاثیر قرار داد؟ اگر حقایق جالبی درباره سایر فرهنگ های باستانی می دانید، آن را با ما به اشتراک بگذارید.
Leave a Review