انسان ها در طول تاریخ چیزهای مختلفی را برای جویدن امتحان کرده اند، از رزین و موم پارافین، تا آدامس اربیت. به عنوان مثال ۵ هزار سال پیش مردم عادت داشتند قطعات قطران به دست آمده از پوست درخت توس را بجوند. این ماده هم مثل برخی آدامس های امروزی دارای خاصیت ضدعفونی کنندگی و اثرات درمانی دیگر است. عادت به جویدن آدامس تاثیراتی فراتر از بوی خوش دهان دارد.
۱- تاثیر بر دندان ها
- خوب: آدامس های بدون شکر راه خوبی برای از بین بردن باکتری های دهان هستند. این آدامس ها باعث افزایش ترشح بزاق می شوند و بزاق با شستن اسید و مواد غذایی باقیمانده در دهان، از دندان ها در برابر پوسیدگی و التهاب لثه محافظت می کند. همچنین جویدن آدامس هایی که کلسیم و فسفات دارند موجب تقویت مینای دندان می شود.
- بد: اگر آدامس حاوی قند باشد، بر سلامتی دندان تاثیر منفی می گذارد. باکتری هایی که در حفره دهان زندگی می کنند همانجا قند را تجزیه نموده و باعث تجمع پلاک روی دندان ها می شوند. به این ترتیب احتمال پوسیدگی دندان افزایش می یابد.
۲- تقویت حافظه
جویدن آدامس ضربان قلب، جریان خون و اکسیژن رسانی به مغز را افزایش می دهد. یکی از اثرات مثبت آدامس تقویت قوای شناختی شامل افزایش هوشیاری و بهبود پردازش افکار، تصمیم گیری و حافظه است. ولی متاسفانه این تاثیرات دائمی نیست و فقط می توانیم با جویدن آدامس قبل یا در حین انجام کارهای چالش برانگیز از آنها بهره ببریم.
۳- کمک به کاهش وزن
- خوب: آدامس گاهی می تواند اشتهای ما را سرکوب کند. معمولا افرادی که صبح ها آدامس می جوند گرسنگی کمتری احساس می کنند. آدامس هم شیرین است و هم کالری کمی دارد و در نتیجه ممکن است به کاهش مصرف میان وعده ها کمک کند همچنین جویدن آدامس باعث افزایش مصرف انرژی و سوخت و ساز بدن می شود و احساس خستگی بعد از غذا خوردن را کاهش می دهد.
- بد: حرکات آرواره در هنگام جویدن و ترشح مداوم بزاق می تواند مغز شما را فریب دهد و فکر کنید گرسنه هستید. آدامس نعنایی هم علاقه به مصرف تنقلات ناسالم به جای گزینه های سالم مانند میوه را افزایش می دهد چون باعث می شود غذاهای سالم طعم بدی پیدا کنند. بعلاوه افرادی که زیاد آدامس می جوند معمولا در طول روز وعده های غذایی کمتری می خورند، اما حجم غذای مصرفی و کالری دریافتی آنها در هر وعده بیشتر است.
۴- مشکلات فک
جویدن مداوم آدامس می تواند منجر به اختلالی شود که مفاصل آرواره و عضلات اطراف آن را تحت تاثیر قرار می دهد. در این حالت هرگونه حرکت فک اعم از غذا خوردن، خندیدن یا حتی صحبت کردن با درد شدیدی همراه است که گاهی تا گردن و شانه ها نیز امتداد پیدا می کند. اگر هنگام استرس آدامس بجوید ریسک ابتلا به این مشکل خیلی بیشتر می شود چون در شرایط پر استرس معمولا به طور ناخودآگاه دندان ها را محکم تر به هم فشار می دهیم.
۵- تاثیر بر دستگاه گوارش
- خوب: افزایش ترشح بزاق هنگام جویدن آدامس راه موثری برای جلوگیری از تهوع صبحگاهی و بیماری حرکت یا بیماری سفر (motion sickness) است. برخی افراد می گویند که تاثیر این روش حتی از مصرف دارو هم بیشتر است، و احتمال بالا آوردن، احساس ناراحتی در شکم و حالت تهوع را با سرعتی مشابه سرعت داروها کاهش می دهد در حالیکه بسیار ارزان تر از دارو است.
- بد: افرادی که معده حساس یا سوء هاضمه دارند ممکن است با آدامس مشکل پیدا کنند. با هر بار جویدن آدامس مقدار کمی هوا می بلعیم که منجر به نفخ معده خواهد شد. علاوه بر این الکل قندهایی (sugar alcohols) که اغلب به عنوان شیرین کننده در ترکیب آدامس مورد استفاده قرار می گیرند، تاثیری مشابه داروهای مسهل داشته و باعث گرفتگی عضلات و درد شکم و اسهال می شوند.
۶-کاهش ریفلاکس و سوزش مری
۶-کاهش ریفلاکس و سوزش مریجویدن آدامس بعد از وعده های غذایی می تواند سطح اسید را در مری کاهش دهد. افزایش بزاقی که وارد مری می شود اسید ترشح شده پس از صرف یک وعده غذای سنگین را رقیق و خنثی می کند. این مساله می تواند به کاهش ریفلاکس و سوزش مری کمک کند.
۷- تاثیر بر مغز
- خوب: جویدن آدامس تاثیر زیادی در کاهش استرس و بهبود خُلق دارد چون باعث کاهش سطح کورتیزول (هورمون استرس) می شود و خود عمل جویدن هم برای بیشتر افراد آرامش بخش است. این کار اضطراب و خستگی را برطرف می کند و خلق ما را در طول روز بهبود می بخشد.
- بد: فشار مداوم بر روی آرواره ها ممکن است شدت و دفعات میگرن و سردردهای تنشی را افزایش دهد، و در بدترین حالت ممکن است منجر به سردردهای مزمن شود. بنابر این اگر زمینه یا سابقه ابتلا به میگرن را دارید، بهتر است از جویدن آدامس خودداری کنید.
۸- جلوگیری از عفونت گوش
عفونت گوش زمانی ایجاد می شود که باکتری ها در مجاری اتصال دهنده بینی و گوش جمع شوند که این حالت بیشتر در کودکان رخ می دهد. جویدن آدامس هایی که حاوی شیرین کننده طبیعی زایلیتول هستند، به جلوگیری از تجمع باکتری ها در این مجاری کمک می کند.
آیا شما هم به آدامس علاقه دارید؟ آیا تا به حال متوجه تغییرات ناشی از جویدن آدامس در بدن خود شده اید؟