یوگا ورزشی است که قدمتش به بیش از ۵ هزار سال پیش برمی گردد و شامل مجموعه ای از تکنیک هاست که کمک می کنند تا ذهن و بدن به کمال برسند. یوگا سیستمی اعتقادی است که حول مفهوم سلامت جسمانی و روحانی می گردد. حرکات یوگا از حرکات کششی ساده که باعث تحرک و فعالیت ماهیچه هایی که بیشتر از آنها استفاده می کنیم شروع شده و سپس به پوزیشن های پیچیده تر که برای تقویت انعطاف پذیری و استحکام استخوان طراحی شده اند می رسد.
تمرین منظم یوگا می تواند باعث تقویت گردش خون، تسهیل درد، بهبود عملکرد قلبی عروقی و حتی آزاد سازی استرس و بهتر شدن سلامت روان شود. مطالعات اخیر بر روی مزیت یوگا بر افزایش عملکرد تنفسی و اینکه تمرینات یوگا می توانند برای افراد مبتلا به آسم مفید باشند، تمرکز کرده اند.
آسم چیست؟
آسم بیماری ای مزمن است که باعث تورم دوره ای مجاری هوا می شود. این تورم باعث التهاب مجاری هوا شده و تنفس را با مشکل مواجه می کند. این بیماری می تواند از جوانی هم آغاز شود. در سراسر دنیا حدود ۳۰۰ میلیون نفر هستند که از این بیماری رنج می برند. علائم آُسم بسته به شدت بیماری در اشخاص متفاوت با هم متفاوت است: تنگی نفس، خس خس سینه، گرفتگی سینه، سرفه.
وقتی علائم بدتر شوند منجر به حملات آسم می شوند، وضعیتی اورژانسی که می تواند برای زندگی تهدیدکننده به شمار آمده و آسیب جدی ای به شش ها بزند. آسم را می توان با دارو و استفاده از اسپری های استنشاقی، کنترل و درمان کرد. مطالعات اخیر نشان داده اند که یوگا می تواند روشی برای تسکین کوتاه مدت این بیماری باشد.
یوگا و تنفس
بسیاری از تمرینات یوگا باعث تنفس عمیق فرد می شوند که همین تاثیر زیادی بر بهتر تنفس کردن دارد. پرانایاماها تمریناتی در یوگا هستند که بر دم و بازدم آرام تاکید دارند. این تمرینات باعث ریلکس شدن بدن، کاهش استرس و حتی تجربیات خارج از بدن می شوند.
هدف تحقیقی که در سال ۲۰۱۰ انجام شد این بود که نشان دهد چطور ژست های یوگا، تمرینات تنفسی و دیگر تمرینات می توانند بر علائم آسم تاثیر بگذارند. ۲۴ داوطلب به گروه های مختلف تقسیم شدند و از آنها خواسته شد تا تحت نظر یک متخصص یوگا، ۴ هفته پشت سر هم و هر روز به مدت ۵۰ دقیقه تمرینات انجام دهند. در انتهای این آزمایش مشخص شد که انجام یوگا به طور چشمگیری بر سلامتی تاثیر داشته و باعث کاهش حملات آسم در طی شب و روز می شود.
با استناد بر این نتیجه گیری، مطالعه ی دیگری در سال ۲۰۱۶ انجام شد تا اثرات درمان یوگا، هم برروی جسم و هم بر روی روح و روان را، بر بیماران مبتلا به آسم ارزیابی کند. به بیان دقیق تر، این بررسی در پی آن بود تا نشان دهد یوگا می تواند کیفیت زندگی را بهبود بخشیده و باعث تسکین علائم افراد مبتلا به آسم شود. این آزمایش با شرکت بیش از هزار بیمار مبتلا به آسم در سنین و قومیت های مختلف و همینطور با شدت بیماری مختلف انجام شد. این آزمایشات به صورت رندوم انجام شده و شامل آزمایشات متقاطع (آزمایش های کنترل شده تصادفی) نیز بودند تا بهتر تاثیرات انجام روزانه ی یوگا بر گروه های مختلف افراد را تحت نظر قرار دهند.
با اینکه پیشرفت های جزئی ای در زیرگروه های خاصی مشاهده شد که در پی آن از علائم و همینطور میزان مصرف دارویشان کاسته شد، اما آزمایش های کنترل شده ی تصادفی نتوانستند به طور قطع بیان کنند که انجام یوگا تاثیر چشمگیری بر بیماران دارد. با تمام این ها بهبودهای جزئی ای در کیفیت زندگی افراد شرکت کننده مشاهده شد.
نتیجه ی نهایی مطالعه این شد که برای تعیین دقیق اینکه یوگا چه تاثیراتی بر بدن دارد، به آزمایشات کنترل شده ی تصادفی بیشتری با شرکت کننده های بیشتر احتیاج است. نتایج فعلی تایید کرده اند که انجام منظم یوگا و خصوصا تمرینات تنفسی می توانند باعث تسهیل عبور هوا در مجاری تنفسی شده و سلامت تنفسی را بهبود ببخشند.