امروزه روان شناسان برای کمک به افراد مبتلا به ترس یا فوبیا، علاوه بر روان درمانی از یک روش مدرن دیگر هم استفاده می کنند: واقعیت مجازی می تواند به ما کمک کند تا با اضطراب خود مقابله نماییم. مثلا اگر از جاهای شلوغ می ترسید، با ابزارهای واقعیت مجازی در موقعیتی شلوغ قرار داده می شوید و این روش به شما کمک می کند تا با ترس خود روبرو و بر آن پیروز شوید.
ولی باید بدانید که ترس های ما همیشه هم به درمان نیاز ندارند، چون در واقع ممکن است از بسیاری جهات به ما کمک کنند. در این مقاله خواهیم دید که چگونه حد معقولی از ترس می تواند به رشد و موفقیت ما در زندگی کمک کند.
۱- ترس به کاهش وزن ما کمک می کند
اندکی ترس، باعث می شود که بدن مان کالری بیشتری بسوزاند. با افزایش سرعت ضربان قلب، آدرنالین در بدن جریان می یابد، متابولیسم بدن سرعت می گیرد و در این فرآیند قند و چربی سوزانده می شود. در یک مطالعه، فیزیولوژیست های دانشگاه وست مینستر لندن متوجه شدند که افراد شرکت کننده در آزمایش وقتی فیلم های ترسناک مانند درخشش یا جن گیر را تماشا می کنند تا ۱۱۳ کالری انرژی می سوزانند، یعنی همان مقدار انرژی که با نیم ساعت پیاده روی مصرف می شود.
۲- ترس سیستم ایمنی را تقویت می کند
در تحقیقات انجام شده در دانشگاه کاونتری انگلیس، شرکت کنندگان یک فیلم ترسناک را تماشا کردند. سپس پژوهشگران از این افراد نمونه خون گرفتند. نتایج نشان داد که احساس ترس باعث فعال شدن گلبول های سفید خون آنها می شود. گلبول های سفید نوعی سلول هستند که در مبارزه با بیماری ها و ترمیم بافت های بدن ما نقش دارند. هرچه تعداد گلبول های سفید خون بیشتر باشد، سیستم ایمنی قوی تر است.
۳- ترس به ما احساس قدرت و انگیزه می دهد
وقتی احساس ترس می کنیم علاوه بر آدرنالین، مواد شیمیایی دیگری مانند سروتونین هم در بدن ترشح می شوند که به مغز کمک می کند تا با کارایی بیشتری به فعالیت بپردازد. بنابر این ترس در واقع مترادف با انرژی است.
به عنوان مثال اگر شما یک دونده باشید و هر روز در مسیر یکسانی بدوید، بعد از مدتی به آن مسیر عادت می کنید. اما وقتی قرار است در مسیر جدیدی مسابقه دهید، اندکی می ترسید و مجبور می شوید بیشتر تمرکز کنید. در این حالت مغز شما با حداکثر توانش فعالیت می کند. مغز بشر عاشق چالش های جدید است.
۴- ترس ما را به افراد دیگر پیوند می دهد
وقتی احساس ترس می کنیم اکسی توسین در بدن ترشح می شود، یعنی همان هورمونی که به ما کمک می کند تا با اطرافیان خود رابطه برقرار کنیم. غریزه بقا در همه ما وجود دارد و باعث می شود تا برای غلبه بر خطرات، با انسان های دیگر متحد شویم. یک نمونه عالی از این غریزه را زمانی مشاهده می کنیم که افراد خانواده هنگام تماشای فیلمی ترسناک، از ترس یکدیگر را در آغوش می گیرند.
۵- احساس ترس، توجه و تمرکز ما را افزایش می دهد
فکر کردن در مورد آینده یا درباره چیزی ناشناخته می تواند برای ترساندن ما کافی باشد. اگر شما هم درباره چنین چیزهایی اندکی احساس نگرانی یا اضطراب دارید، در بدن تان علاوه بر آدرنالین هورمون دیگری به نام نوراپی نفرین هم ترشح شده است که به جای وحشت زدگی، در شما تمرکز ایجاد می کند و باعث می شود که بتوانید در شرایط پر تنش، به شکل روشن تر و بهتری فکر کنید. به همین دلیل است که از این هورمون در بسیاری از داروهای ضد افسردگی استفاده می شود.
ما در دنیایی پر از عوامل پرت کننده حواس (مانند تماشای تلویزیون یا وبگردی) زندگی می کنیم، و کمی ترس می تواند کمک کند تا کاملا هشیار و متمرکز باقی بمانیم.
۶- ترس به ما کمک می کند تا به سرعت از موقعیت های خطرناک جان سالم به در ببریم
وقتی نیمه شب از خیابانی کم نور عبور می کنیم و ناگهان صدای پایی از پشت سر خود می شنویم، زمان زیادی را برای فکر کردن درباره اقدامات بعدی مان صرف نمی کنیم بلکه فورا سرعت قدم هایمان را افزایش می دهیم تا زودتر به مقصد امن خود برسیم. احساس ترس مغز را وادار می کند که بلافاصله عکس العمل نشان دهد و به جای صرف وقت برای تحلیل دقیق موقعیت، راه حلی بیابد.
۷- ترس به ما کمک می کند تا تغییرات مثبتی ایجاد کنیم
وقتی برای بررسی نتیجه آزمایش خون مان به پزشک مراجعه می کنیم و او می گوید که قند خوان بالایی داریم و خطر ابتلا به دیابت تهدیدمان می کند، دچار ترس می شویم چون می دانیم که دیابت چه عواقبی می تواند داشته باشد. این ترس باعث می شود که دستورات پزشک را به دقت انجام داده و از محدوده خطر خارج شویم. اگر احساس ترسی وجود نداشت، احتمالا این تغییر مثبت اتفاق نمی افتاد یا انجام آن زمان خیلی زیادی می برد.
۸- ترس باعث می شود که موفقیت های بیشتری به دست بیاوریم
هنگامی که می ترسیم در هر کدام از عرصه های زندگی خود (مرتبط با کار، زندگی خانوادگی، رابطه یا دیگران و …) با شخص دیگری جایگزین شویم، دچار حالتی شده ایم که روانشناسان آن را سندروم کرونوس می نامند. آنها می گویند که سندروم کرونوس اگر بیش از حد شدت نیابد، می تواند به پیشرفت ما در زندگی کمک کند و بدون وجود چنین ترسی، بسیاری از ما در زندگی خصوصی یا شغلی خود دچار افت خواهیم شد. اگر مطمئن شویم که هیچکس جایگزین ما نمی شود، خیال مان درباره چیزهایی که داریم راحت خواهد شد و در امور کاری و روابط شخصی خود تنبلی می کنیم.
شما در زندگی تان نگران چه چیزهایی هستید؟ آیا نسبت به چیزی فوبیا دارید؟ چطور با آن مبارزه می کنید؟